تا حالا دلتون خواسته یه سفر به دل تاریخ بکنید؟ نه از اون سفرهای معمولیها! یه سفر به دهها هزار سال پیش، به زمانی که اجداد اولیهمون تازه داشتن زندگی رو تو این کره خاکی شروع میکردن. اگه پایهاید، بیاید با هم سری بزنیم به شمال ایران، نزدیک شهر زیبای بهشهر، جایی که دو تا غار اسرارآمیز به اسم هوتو و کمربند منتظرمونن.
این غارها فقط یه تیکه سنگ و صخره نیستن، بلکه مثل یه کتاب داستان خیلی خیلی قدیمی میمونن که برگهاش رو هزاران سال پیش نوشتن! اینجا جاییه که باستانشناسها تونستن ردپای انسانهای هوشمند اولیه رو پیدا کنن، ابزارهاشون رو ببینن و حتی اسکلتهاشون رو کشف کنن. غار هوتو و کمربند پنجرهای هستن رو به گذشتهی دور ایران، پر از رمز و راز و شگفتی که نفس آدم رو بند میارن. آمادهاید که با هم بیشتر در موردشون بدونیم؟
فهرست مطالب
غار هوتو کجاست؟
- آدرس غار هوتو و کمربند: مازندران، نزدیک بهشهر، روستای تروجَن (شهید آباد)، دامنه کوه البرز.
- بهترین زمان بازدید از غار هوتو و کمبرند: بهار (مخصوصا اردیبهشت) و اوایل پاییز (مثل مهرماه).
- هزینه بازدید: رایگان
- حداقل زمان مورد نیاز بازدید: حداقل 2 ساعت
- فاصله تا مرکز بهشهر مازندران: تقریبا ۵ تا ۷ کیلومتر جنوب غربی بهشهر.
- نکات مهم بازدید: کفش مناسب، چراغقوه، آب آشامیدنی و احترام به این اثر باستانی. چیزی از خودتون به جا نذارید.
برای رسیدن به غارهای دیدنی هوتو و کمربند، اول باید خودتون رو به شهر بهشهر در استان مازندران برسونید. از اونجا، مسیرتون رو به سمت جنوب غربی شهر و به طرف دامنههای کوه البرز کج کنید. حواستون به تابلوهای راهنما باشه که شما رو به سمت روستای تروجَن (که بهش شهید آباد هم گفته میشه) هدایت میکنن، چون غارها درست در نزدیکی همین روستا قرار گرفتن.
بعد از رسیدن به نزدیکی روستا، باید مسیر رو ادامه بدید تا به پای کوهی که غارها توش هستن برسید. یادتون باشه که ممکنه قسمت انتهایی مسیر یه کم خاکی یا ناهموار باشه و لازمه یه کوچولو پیادهروی کنید تا به دهانه غارها برسید. برای اینکه خیالتون راحت باشه و گم نشید، حتما از اپلیکیشنهای مسیریاب استفاده کنید یا از مردم محلی تو بهشهر یا روستای تروجن آدرس دقیقتر رو بپرسید؛ اونا معمولا خیلی خوب راهنمایی میکنن!
تاریخچه غار هوتو در بهشهر مازندران
قصهی غارهای هوتو و کمربند، یه داستان خیلی خیلی قدیمیه! فکرش رو بکنید، داریم در مورد جایی حرف میزنیم که اولین گونه های انسان هوشمند (Homo sapiens) هزاران سال پیش، توش زندگی میکردن. غارهای هوتو و کمبرند در بهشهر مازندران که در فاصله کمی از هم قرار دارن قدمتی در حدود 13 هزار سال دارن. یعنی اواخر دوره پارینه سنگی! درست زمانی که انسان شکارورز، کم کم داره کشاورزی رو یاد میگیره و از ابزارهای سنگی برای گذران زندگی استفاده میکنه.
این تخمین قدمت در غارهای کمربند و هوتو با توجه به کاوش های باستان شناسی در این منطقه ست. یافته های باستان شناسی در این دو غار منتهی شده به کشف یکسری استخوان. استخوان انسان و حیوانات مختلف. جالبه بدونید که در این غار استخوان اسب آبی هم پیدا شده که نشون میده در رژیم غذایی انسان خردمند در 13 هزار سال پیش این موجود دریایی وجود داشته.
جالبتر این که در حال حاضر اسب آبی در دریای خزر و بخش هایی که متعلق به ایران هست زندگی نمیکنه. اما این کشف نشون میده که در 13 هزار سال پیش، اسب آبی در دریای خزر زندگی میکرده و این انسان ها برای تغذیه ازش استفاده کردن! همچنین استخوان های آهو وحشی هم تو غار هوتو پیدا شده. اولین بار یک باستان شناس آمریکایی از دانشگاه پنسیلوانیا به نام کارلتون استیونز کون (Carleton S. Coon) این غارها رو کاوش کرد.

کاوش های باستان شناسی غار هوتو
همونطور که گفتم آقای کوون اولین کسی بود که غار هوتو رو کاوش کرد. ایشون حدود سالهای ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۰ شمسی (۱۹۴۹ تا ۱۹۵۱ میلادی) همراه با تیمش به ایران اومد و این غارهای مهم رو مورد بررسی دقیق قرار داد. کشفیات اون بود که باعث شد دنیا بفهمه این غارها چقدر قدیمی و با اهمیت هستن، مخصوصا با پیدا شدن اسکلتهای “انسان هوتو” که سر و صدای زیادی کرد.
اسکلت هایی که در این غار پیدا شد شباهتی به انسان نئاندرتال نداشت و این نظریه که گونه انسان خردمند در این غار زندگی میکرده رو تقویت کرد. همچنین با آزمایش های دقیقتر مشخص شد که انسان هایی که در این غار زندگی میکردن تقریبا آخرین انسان هایی بودن که در غارها زندگی کردن و بعد از این دوره ست که انسان وارد عصر روستانشینی میشه.
یک نکته جالب هم اینه که وقتی تیم آقای کوون به این غار رسیدن متوجه شدن که یک زن و مرد چوپان که محلی هم نبودن در این غار زندگی میکنن. برای انجام کاوش ها این خانواده رو از غار بیرون کردن و جای دیگه ای بهشون اسکان دادن تا بتونن کاوش های باستان شناسی دقیقی انجام بدن.
این غارها مثل یه موزه طبیعی میمونن که داستان تکامل بشر تو فلات ایران رو برامون تعریف میکنن. قدمت بعضی از یافتهها به دوران پارینهسنگی برمیگرده. پس وقتی میرید اونجا، یادتون باشه که دارید پا جای پای اجداد چندین هزار سالهمون میذارید و این خودش خیلی هیجانانگیزه، مگه نه؟
- ویدیو زیر یک ویدیو قدیمی مربوط به همون زمان کشف این غارهاست.
علت نام گذاری غار هوتو و کمبرند
خب، بیایید ببینیم چرا به این غارها میگن “هوتو” و “کمربند”. راستش رو بخواید، داستان دقیق و رسمی پشت اسم “هوتو” خیلی مشخص نیست، شاید یه اسم محلی قدیمی باشه یا مربوط به کسی که اونجا رو کشف کرده. اما “کمربند” یه جورایی بامزهتره! بعضیها میگن شکل غار یا موقعیت قرارگیریاش روی دامنه کوه، شبیه یه کمربند بوده که دور کمر کوه بسته شده.
البته اینها بیشتر حدس و گمانه و ممکنه داستانهای محلی دیگهای هم وجود داشته باشه. ولی چیزی که مهمه اینه که این اسمها الان دیگه بخشی از هویت این مکانهای تاریخی شدن و ما رو یاد قدمت و رمز و راز این غارهای باستانی میندازن. هر اسمی که دارن، مهم اینه که یه سر بهشون بزنیم و از دیدنشون لذت ببریم.
بهترین زمان سفر برای بازدید از غار هوتو و کمربند
اگه میخواید یه سفر توپ به غارهای هوتو و کمربند داشته باشید و حسابی بهتون خوش بگذره، بهترین وقتش فصل بهار، مخصوصا ماههای فروردین و اردیبهشته. هوا تو این موقع از سال عالیه؛ نه خیلی گرمه و نه خیلی سرد. طبیعت اطراف غارها هم سرسبز و دیدنی میشه و جون میده برای عکاسی و گشتوگذار.
پاییز هم فصل خوبیه، مخصوصا اوایلش مثل مهرماه. هوا هنوز دلپذیره و از گرمای تابستون خبری نیست. تابستونها شمال معمولا گرم و شرجی میشه و شاید گشتوگذار یه کم سختتر باشه. زمستونها هم که هوا سرده و ممکنه بارندگی باشه. پس اگه دنبال یه هوای معتدل و طبیعت زیبا هستید، بهار و اوایل پاییز رو برای سفرتون انتخاب کنید.

جاذبه ها و مکان های دیدنی اطراف غارهای هوتو و کمربند
فکر نکنید سفرتون به همین غارها خلاصه میشه ها! اطراف غارهای هوتو و کمربند کلی جای دیدنی دیگه هم هست که میتونید بهشون سر بزنید و سفرتون رو کاملتر کنید. خود شهر بهشهر که این غارها نزدیکش هستن، کلی دیدنی داره، مثل مجموعه تاریخی عباسآباد که یادگار دوران صفویه است و با باغها و دریاچهاش حسابی دلتون رو میبره.
یه جای دیگه که حتما باید برید، شبه جزیره میانکاله است. اینجا بهشت پرندهنگرهاست و کلی پرندههای مهاجر و بومی داره. تالاب میانکاله و سواحل زیبای دریای خزر هم که دیگه نیازی به تعریف ندارن. خلاصه که حسابی میتونید تو این منطقه بگردید و از طبیعت و تاریخ لذت ببرید.
نکات مهم بازدید از غار کمبرند و هوتو بهشهر
خب، حالا که تصمیم گرفتید برید سراغ این غارهای باستانی، بهتره یه سری وسایل ضروری رو همراهتون داشته باشید تا سفر راحتتری رو تجربه کنید. مثلا لوازم سفر و کمپینگ. اول از همه، کفش مناسب پیادهروی یا کوهنوردی یادتون نره! چون ممکنه مسیر یه کم ناهموار باشه و داخل غار هم باید راحت باشید. یه کولهپشتی سبک هم بردارید که وسایلتون رو توش بذارید.
چون میخواید برید داخل غار، حتما چراغ قوه یا هدلمپ (چراغ پیشانی) همراهتون باشه، چون داخل غار تاریکه. یه بطری آب و یه کم خوراکی سبک هم برای تجدید قوا لازمتون میشه. بسته به فصلی که سفر میکنید، لباس مناسب (شاید یه بادگیر یا ژاکت سبک حتی تو تابستون، چون داخل غارها معمولا خنکتره)، کلاه، عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب هم فراموش نشه. دیگه با این تجهیزات، آمادهی یه ماجراجویی جذاب هستید!
فقط یادتون نره که این غار سکونتگاه مهمی از انسان های خردمند در 13000 سال پیش هست، پس یکجورایی شما دارید میرید زیارت اجداد و نیاکانمون. با احترام رفتار کنید و به یاد داشته باشید که این غار یک اثر باستانی بسیار مهم در جهانه. پس در تخریب شدنش سهیم نباشید و مثل یک گردشگر مسئول و فهیم رفتار کنید.